Page 37 - Microsoft Word - PAAT Journal V3-2020-update by ap
P. 37
PAAT Journal Vol. 2, No. 3, June 2020
Introduction
ู
ั
ู
้
ื
การพฒนาระบบบริการ “ข้อมลเปิด” (open data) เพอส่งเสริมการใชข้อมลโดยภาคธรกิจ และ
ุ
่
ุ
้
ุ
สังคมภายนอกได้รับการกระตนโดยนโยบายรัฐในหลายประเทศด้วยเหตผลเชงตนทน และการแข่งขันดาน
ุ
้
้
ิ
ั
ั
ู
ื
ิ
ั
ึ
่
ี
ู
ั
ข้อมล และสารสนเทศ ข้อมลในยุคดจตลเปรยบเสมอน “วตถุดบทางการผลิต” ซงนกพฒนานวตกรรมใน
ิ
ิ
ั
้
กลุมผูประกอบการทังในภาครัฐ และภาคธุรกิจต่างพยายามแสวงหา (Huber, Wainwright, & Rentocchini,
้
่
ั
ึ
ี
2020) ผลงานวจยจํานวนเพมมากขนมข้อสรุปคล้ายๆกนในลักษณะทกล่าวถงความสําคัญของข้อมลเปด และ
ั
ึ
ี
ิ
ู
่
ิ
้
่
ิ
ข้อมลขนาดใหญ (big data) ซงเชอมโยงกบนวตกรรมใหมๆ (Huber et al., 2020) และความโปร่งใสในการ
่
ั
ึ
ื
ู
่
่
ั
่
บริหารจัดการ (Ruijer, Detienne, Baker, Groff, & Meijer, 2019)
่
ความสนใจของกลมแนวร่วมเกยวกับข้อมลเปด เริมขยายใหญขึนตามปริมาณสารสนเทศขนาด
่
ี
ิ
ู
่
้
่
ุ
ี
่
ั
่
ั
ิ
ิ
ี
่
ั
่
่
ึ
ึ
มหมาซงเกิดขึนควบคูกบความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยดจตลทแพร่กระจายไปสูประชาชนวยตางๆ องค์กร
้
ี
ุ
ิ
้
ิ
ธรกิจดงเดม ตลอดจนธุรกิจดจทลใหมๆ (start up) โดยเฉพาะอยางยงภายหลังป พ.ศ. 2552 ซงรัฐบาล
ั
่
ึ
ิ
่
่
ั
ิ
่
ื
่
ุ
่
่
สหรฐอเมริกา และสหภาพยโรปเริมใหความสําคัญ และปรับไปสูแนวนโยบายเพอความโปรงใสในภาครัฐ
้
่
ั
ระดับสูงขึน จากการเปิดเผยข้อมูลตามปกติทีดําเนินการมาอยูแล้ว มาสูการจัดทําข้อมูลทีเปิดกว้างสําหรับการ
่
่
้
่
่
ั
้
่
ื
์
ใชประโยชนเพอการตรวจสอบ หรือการสร้างนวัตกรรม (Huber et al., 2020) ในปัจจุบน รัฐบาลหลาย
ั
ึ
ิ
ิ
ั
ั
ประเทศ รวมถงสํานกงานพฒนารฐบาลดจทล (องค์การมหาชน) หรือ สพร. ได้จัดให้มีกิจกรรมส่งเสริมความ
ั
ี
้
ตระหนก และการใชข้อมลเปด (International Open Data Day) ผ่านเวทวชาการ การสัมมนา และการ
ิ
ู
ิ
ั
แข่งขันดานข้อมล (hackathons)
ู
้
้
ข้อมลเปิดภาครฐของไทย ไดรับการพฒนาขึนโดย สพร. ภายหลังทประเทศไทยเริมกําหนด
่
ี
ู
ั
่
้
ั
่
ิ
้
ิ
ั
่
ั
แผนการพฒนาและนโยบายภาครฐเกียวกับอเลคทรอนคส์ (e-Government) อยางเป็นรูปธรรมเป็นครังแรก
้
่
ิ
ิ
ิ
ู
ั
่
็
ึ
่
ในชวงทศวรรษ 2540 ซงประเดนเกียวกับข้อมลดจทลจานวนมากไดถูกยกระดบสูงขึน อาทเชน โครงการ
้
ั
ํ
่
ื
พฒนาระบบเครอข่ายระหว่างหน่วยงานภาครัฐ (Government Nervous System: GNS) ระบบเครือข่าย
ั
สือสารข้อมลเชอมโยงหนวยงานภาครัฐ (Government Information Network: GIN) ระบบการใหบริการ
่
ู
้
่
ื
่
แบบอเลคทรอนคส์ (G2P) ตลอดจนกฎหมายสําคัญด้านต่างๆ ทีถูกบัญญัติขึน ได้แก่ การเปิดเผยข้อมูลและ
ิ
่
้
ิ
ั
่
ิ
ิ
สารสนเทศของรฐ (พรบ.ข้อมลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540) การทาธรกรรมทางอเลคทรอนคส์ (พรบ.วา
ํ
ุ
ู
ดวยธรกรรมทางอเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544) ความผิดทางคอมพวเตอร์ (พรบ.วาดวยการกระทําความผิด
ิ
ิ
ุ
้
่
้
่
เกียวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550) การให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล (พรบ.การบริหารงานและการ
ิ
ํ
ู
้
ใหบริการภาครฐผ่านระบบดจทล พ.ศ. 2562) และการคุมครองข้อมลส่วนบุคคลทีกาลังดาเนินการล่าสุดใน
่
้
ั
ั
ิ
ํ
้
ั
ู
ั
ปจจุบน (พรบ.คุมครองขอมลส่วนบคคล พ.ศ. 2562) เปนตน
้
้
ุ
็
้
้
ภายใตความพยายามของรัฐ และเงือนไขขอจากัดมากมายทีเกิดขึนพร้อมๆ กับการขยายตวของ
้
ํ
่
่
ั
ั
อเลคทรอนคส์ และดจทลทภาครัฐกําลังดาเนินการเชิงนโยบาย และกําลังนาไปใชในภาคปฎิบตกับสังคมวง
ิ
ิ
้
ั
ิ
ํ
ิ
ิ
ํ
่
ี
้
ั
กวาง หนงในประเดนสําคญไดแก่ คุณภาพของระบบการดําเนนงานเพือส่งเสริม หรือพัฒนาให้เป็นไปตาม
่
้
็
ึ
่
ิ
เปาหมายเชงนโยบาย และองค์ประกอบสําคญทสุดของการดาเนนการคือผลกระทบตอผูมส่วนได-ส่วนเสียท ่ ี
้
ํ
ี
ั
ี
้
ิ
้
ิ
่
่
้
์
ี
่
้
ั
ิ
ั
้
อาจไดรับ หรือเสียประโยชนจากแนวทางการพฒนาดงกล่าว ข้อมลเปดภาครัฐทบทความนใหความสนใจ
ู
ี
่
ี
็
้
้
สะทอนใหเหนภาพใหญ่ในความพยายามท่รัฐมีต่อการพัฒนาไปสูสังคมดิจิทัลของประเทศไทย โดยเฉพาะ
่
29 สมาคมรัฐประศาสนศาสตร์แหงประเทศไทย
