Page 59 - thaipaat_Stou_2563

งานประชุมวิชาการรัฐประศาสนศาสตร์ระดับชาติ ครั้งที่ ๑๐/๒๕๖๓

โรงเรียนผู้สูงอำยุมีองค์ประกอบอะไรบ้ำง

องค์ประกอบที่ส าคัญของโรงเรียนผู้สูงอายุ เรียงล าดับความส าคัญจากมากไปน้อย ดังนี้
องค์ประกอบที่ 1 เนื้อหา (หลักสูตร) มีหลักส าคัญคือ 1) ต้องมีประโยชน์ต่อผู้เรียน และมีความส าคัญ
ต่อการด ารงชีวิต 2) ง่ายต่อการเรียนรู้ 3) น าไปใช้ในชีวิตประจ าวันได้ 4) เหมาะสมกับผู้เรียน และ 5) ตรง
กับความต้องการของผู้เรียนองค์ประกอบที่ 2 ผู้สอน มีหลักส าคัญคือ 1) มีการสอนที่เป็นกันเอง ไม่

เคร่งเครียด 2) มีความรู้และประสบการณ์ในเรื่องที่สอน 3) มีความสามารถในการถ่ายทอด 4) มีการจัดท า
เนื้อหาให้ง่ายต่อผู้เรียน และ 5) ใช้สื่อประกอบการเรียนการสอน
องค์ประกอบที่ 3 ผู้เรียน มีหลักส าคัญคือ 1) ต้องมีส่วนร่วมท ากิจกรรม ระหว่างที่เรียนรู้ 2) ต้องน า
ความรู้ไปพัฒนาตนเอง 3) ตั้งใจและสนใจเรียนรู้ 4) เข้าเรียนอย่างต่อเนื่อง และ 5) มีการทบทวนการเรียน

องค์ประกอบที่ 4 ด้านการบริหารจัดการ มีหลักส าคัญ คือ 1) มีคณะกรรมการโรงเรียนที่มาจาก
ื่
ผู้เรียน ผู้สอนและผู้สนับสนุน 2) มีภาคีผู้สนับสนุน เช่น เทศบาล อบต. รพ.สต. วัด โรงเรียน ชุมชน และอนๆ
ตามบริบทของพื้นที่ 3) มีปฏิทินการเรียนการสอนให้ชัดเจน แต่สามารถยืดหยุ่นได้ 4) มีงบประมาณสนับสนุน
กิจกรรมการเรียนการสอนต่อเนื่อง และ 5) มีวัสดุอุปกรณ์ประกอบการเรียนการสอน โดยเน้นวัสดุในท้องถิ่น

องค์ประกอบที่ 5 ด้านสถานที่และสิ่งแวดล้อม มีหลักส าคัญคือ 1) บรรยากาศในห้องเรียนเป็นกันเอง
ี้
ี
ไม่เคร่งเครียด 2) สถานที่มีความสวยงามร่มรื่น 3) จ านวนห้องเรียนเพยงพอต่อผู้อน 4) มีโต๊ะเก้าอและ
ื่
อุปกรณ์ในห้องเรียนเท่าที่จ าเป็น และ 5) ที่ตั้งโรงเรียนไม่ควรไกลจากผู้เรียนมากนัก
องค์ประกอบที่ 6 ด้านสื่อวัสดุอุปกรณ์ มีหลักส าคัญคือ 1) ง่ายต่อการเรียนรู้ 2) เหมาะสมกับผู้เรียน
3) เหมาะสมกับเนื้อหา 4) ผู้สอนและผู้เรียนท าเอง และ 5) ใช้วัสดุในท้องถิ่นเป็นหลัก

ปัจจัยและเงื่อนไขส ำคัญที่ท ำให้ประสบควำมส ำเร็จ

การด าเนินงานโรงเรียนผู้สูงอายุให้ประสบความส าเร็จ มีปัจจัยที่ส าคัญดังนี้ 1) ผู้น าและกรรมการ
เข้มแข็ง ทุ่มเท เสียสละ มองการณ์ไกลผู้น ามีความส าคัญเพราะต้องท าหน้าที่ประสานความร่วมมือกับทุกภาค
ส่วน ท างานร่วมกับกรรมการ ทั้งการวางแผน ตัดสินใจ แก้ไขปัญหา การจัดกิจกรรม มีข้อสังเกตว่า หากผู้น า

ี
จากชมรมผู้สูงอายุจะท ากิจกรรมได้ดี เพราะมีเวลาและเข้าใจความต้องการของผู้สูงอายุเป็นอย่างดี อกทั้งยัง
เป็นที่เคารพเชื่อถือของผู้สูงอายุและหน่วยงาน ท าให้เกิดความร่วมมือได้ง่าย 2) ผู้สอน ท าหน้าที่ในการ
ถ่ายทอดความรู้ ส่วนใหญ่เป็นผู้มีจิตอาสา มีการสอนแบบกันเอง สร้างบรรยากาศให้ผู้เรียนเข้าใจ สามารถน า

ความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้ 3) ผู้เรียน มีความสนใจ ตั้งใจ และมีส่วนร่วมในการท ากิจกรรมระหว่างการเรียนรู้
เมื่อเรียนรู้แล้วสามารถน าความรู้ที่ได้ไปพฒนาตนเองให้เป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพ 4) ภาคีเครือข่ายระดับพนที่มี
ั
ื้
ความส าคัญ ท าให้เกิดพลังในการสนับสนุนทั้งด้านข้อมูล ความรู้ บุคลากร ทรัพยากรต่างๆ รวมถึงงบประมาณ
5) กิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลายครอบคลุม 4 มิติ ทั้งด้านสุขภาพ สังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจ การศึกษา

และมีความต่อเนื่องสม่ าเสมอ 6) สถานที่ตั้ง มีข้อสังเกตว่าโรงเรียนที่ตั้งอยู่ในวัดมีความร่มรื่น บรรยากาศ
เหมาะสมต่อการเรียนรู้ และ 7) ความสามัคคีและการมีจิตอาสาของทุกฝ่ายที่ท างานร่วมกันอย่างมีความสุข
นอกจากนี้ยังพบว่ามีเงื่อนไขบางประการในการด าเนินงานโรงเรียนผู้สูงอายุ ซึ่งประกอบด้วย เงื่อนไขส าคัญ
ประกอบด้วย 1) ต้องมีองค์ประกอบด้านผู้เรียน ผู้สอน เนื้อหา และผู้สนับสนุน 2) ต้องยึดผู้เรียน (ผู้สูงอายุ)

เป็นส าคัญ และ 3) ต้องท างานร่วมกันเป็นทีมระหว่างผู้เรียน ผู้สอน ผู้สนับสนุน ไม่ควรให้หน่วยงานที่
สนับสนุนเป็นผู้ด าเนินงานฝ่ายเดียว และมีเงื่อนไขที่ส าคัญมาก คือ 1) เรียนแล้วต้องมีความสุข และ 2) เรียน
แล้วต้องน าไปใช้ประโยชน์ในการด าเนินชีวิตได้ (พงษ์ศิริ ปรารถนาดี และคณะ,2559)

57