Page 75 - Microsoft Word - PAAT Journal V4-2020

PAAT Journal Vol. 2, No. 4, December 2020

คณะกรรมการนโยบายพลังงาน, คณะกรรมการนโยบายสิ่งแวดล้อม, คณะกรรมการนโยบายการศึกษา

โดยคณะกรรมการฯ เหล่านี้ถ้าเข้าไปพิจารณากฎหมาย เมื่อพิจารณาองค์ประกอบของคณะกรรมการฯ เหล่านี้
เราจะพบว่าเกือบทั้งหมดมาจากข้าราชการ ประธานคณะกรรมการฯ เป็นนักการเมือง แล้วคณะกรรมการฯ
ส่วนใหญ่เป็นนักธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับตัวนโยบายนั้นๆ ตัวอย่างเช่น นโยบายเกี่ยวกับสารพิษที่เถียงกันอุตลุดปีที่

แล้วว่า จะใช้พาราคอตหรือไม่ใช้ ประธานหลักคือรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม เป็นนักการเมือง ที่
เหลือก็เป็นผู้บริโภคที่มีสัดส่วนน้อยมาก อาจจะไปนั่งเป็นไม้ประดับจํานวน 1 – 2 คน เวลาเถียงอะไรก็เถียงสู้
เขาไม่ได้

คณะกรรมการนโยบาย เป็นตัวจริงในการกําหนดนโยบายที่มีผลกระทบกับเรา ตัวจริงเหล่านี้ถูก
ครอบงําด้วยข้าราชการระดับสูง และกลุ่มนักธุรกิจที่เกี่ยวข้อง อันนี้คือ “ปมปัญหา” แบบแผนที่เป็น OLD
NORMAL ที่เป็นปัญหาเพราะถ้าใครสังกัดกลุ่มใดในการผลิตนโยบาย ก็พยายามผลิตนโยบายที่เอื้อประโยชน์

ต่อกลุ่มพวกเขาเป็นหลัก หรือถ้าไม่ผลิตนโยบายที่เอื้อประโยชน์ต่อพวกเขา ก็มีการต่อต้านและมักจะไม่เกิด
ฉะนั้นนโยบายใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นมาจากที่ประชาชนรวมกลุ่มกันไปกดดัน แต่ตัวคณะกรรมการนโยบายนี้น้อยมาก
ที่จะผลิตนโยบายใหม่ๆ เนื่องจากว่าโครงสร้างแบบ OLD NORMAL ถูกกํากับด้วยคนที่มีผลประโยชน์ใน
นโยบายเหล่านั้น นี่เป็น OLD NORMAL ที่เป็นปัญหาระดับโครงสร้างของสังคมไทย แต่เราไม่ได้พูดกันมาก

ในทางสาธารณะ แต่เราได้รับผลกระทบมาก ตัวอย่างเช่น ทําไมราคาน้ํามันยังแพงอยู่, ค่าไฟทําไมยังแพงอยู่ ก็
เพราะคณะกรรมการนโยบาย

 กระทรวงและกรม ซึ่งเป็นหน่วยปฏิบัติ เขาก็ผลิตนโยบายตามความต้องการของ
รัฐมนตรีว่าการแบบเร่งรัด เมื่อเปลี่ยนรัฐมนตรีฯ นโยบายก็เปลี่ยน นโยบายเดิมก็ไม่ค่อยใช้ เพราะตัวเองไม่มี
ผลงาน อันนี้เป็น OLD NORMAL ซึ่งไม่ถูกต้อง โดยการเปลี่ยนนโยบายต่างๆ ต้องอยู่ภายใต้ความมีเหตุผล
ไม่ใช่เปลี่ยนไปตามความต้องการในการสร้างผลงาน และกลุ่มข้าราชการที่ผลิตนโยบายก็มักจะลอกของเดิม
เป็นหลัก ไม่ค่อยมีสิ่งใหม่ๆ ขึ้นมา

 ประชาชนและกลุ่มทางสังคมมีส่วนร่วมและอิทธิพลบางระดับต่อนโยบาย บางเรื่องนั้น
กลุ่มประชาสังคมเข้มแข็ง เขาก็จะมีอิทธิพลในทางนโยบายนั้นๆ แต่เรื่องไหนมีภาคประชาชนไม่เข้มแข็งและ

อิทธิพลนี้ก็จะอยู่ในข้าราชการและคณะกรรมการนโยบายเป็นหลัก เป็น OLD NORMAL เราเห็นว่าการผลิต
นโยบายแบบเดิมมีปัญหา

การนํานโยบายไปสู่การปฏิบัติและประเมินผล : ความปกติเดิม

 การทําตามสั่งของผู้บังคับบัญชา ปัจจุบันก็ยังเป็นแบบนี้อยู่ เขาสั่งมาอย่างไรก็ทําอย่างนั้น
ไม่ทํานอกสั่ง ไม่ว่าจะถูกหรือผิดไม่รู้ แต่คําสั่งของผู้บังคับบัญชาต้องทําไว้ก่อน

 ทําตามความเคยชิน ใช้โครงการเดิมและวิธีปฏิบัติแบบเดิม ตัวอย่างเช่น โครงการเดิมที่
หน่วยงานราชชอบใช้ คือโครงการอบรมอาชีพ คิดอะไรไม่ออกก็อบรมอาชีพไว้ก่อน จะได้มีโครงการทํา หรือไม่
ก็โครงการศึกษาดูงาน คิดอะไรไม่ออกก็ศึกษาดูงานไว้ก่อน แทนที่จะวิเคราะห์ว่า หมู่บ้านนี้มีปัญหาความ
ยากจน ปัญหาความยากจนเกิดขึ้นมาจากอะไรบ้าง การจะแก้ปัญหาความยากจนได้จะต้องใช้โครงการฯ กี่

โครงการฯ แล้วต้องมีโครงการระดับไหนบ้างตั้งแต่ต้นจนจบ ซึ่งถ้าเขาขาดอาชีพก็ไปอบรมเรื่องอาชีพ ถ้าเขา
ขาดเงินทุนก็มีสถาบันเงินทุนที่กู้ไปกํากับให้คําปรึกษาและให้ความช่วยเหลือด้วย ถ้าเขาไม่มีความรู้เรื่องตลาดก็

66 สมาคมรัฐประศาสนศาสตร์แห่งประเทศไทย